اصولا این گونه با ارزش نهال میوه اعلایی از نظر اقتصادی، برگ ها به مصرف پروش نوغان (کرم ابریشم) میوه خوراکی و داروئی به عنوان آجیل، چوب با ارزش صنعتی در کشتی و لنج سازی در اکثر مناطق مختلف ایران کاشته شده است یا می شود به طوری که در سراسر ایران اعم از مناطق گرمسیری یا سردسیری دیده می شود واریته های مختلفی هم در ایران به حالت اصلاح شده یا کاشته شده دیده می شود. میوه شیرین و مطبوع توت نهال میوه اعلایی خوراک انسان و برگ آن خوراک کرم ابریشم است. میوه سفید توت را خشک کرده و این میوه های خشک با اینکه شیرین هستند اما برای ابتلایان به بیماری قند ضرری ندارند. میوه توت چه خشک و چه تازه خشکی دماغ را برطرف می کند و از دوستان کبد و طحال است. جوشانده پوست ریشه و برگ توت ادرار را زیاد می کند و شیره برگ های آن به عنوان تب بر و التیام دهنده زخم در گذشته استفاده می شد. عصاره برگ توت نهال میوه اعلایی ضد سم قوی است. قند توت باعث چاقی نمی شود.
در هرس درختان توت اولاً همه شاخه های خشک شده نهال میوه اعلایی و بیمار را باید بریده و فوراً سوزاند ثانیاً همه شاخه هایی که به سمت داخل تاج رشد کرده اند و ما آنرا نرک می نامیم به دلیل بی بار بودن و بی جهت مصرف کردن مواد غذایی باید هرس شوند. همین نرک ها در ازدیاد درختان توت می توان استفاده نمود. ثالثاً همه شاخ هایی که تاج درخت را بی جهت شلوغ کرده و مانع رسیدن نور به میوه ها می شوند باید حذف نمود. بهترین زمان برای هرس هنگامی است که برگ ها ریخته و درخت در حالت خواب زمستانی باشد ولی در صورت وم در سایر مواقع نیز می توان درخت توت نهال میوه اعلایی را هرس نمود. توت به صورت خام یا خشک شده مصرف می شود. درخت توت در سال پنجم شروع به میوه دادن می کند و معمولاً از سال هشتم یا نهم به حداکثر میوه دهی خود می رسد و مدت ها در این سطح باقی می ماند زمان برداشت محصول هنگامی است که میوه ها از حالت سبزی بیرون آمده مثل شیشه براق می شوند. اغلب همه میوه ها با هم نمی رسند لذا باید آنرا در چند نوبت چید برای چیدن چادر روی زمین پهن کرده و درخت را اگر تنومند نباشد با دست تکان داده تا میوه های رسیده نهال میوه اعلایی از شاخه ها جدا شده روی چادر بریزند.
پیوند نهال میوه اعلایی عبارت از انتقال بخش یا جوانه ای از گیاهی که میوه های عالی دارد، بر روی پایه ای ریشه دار است. مهم ترین انواع پیوند در توت عبارتند از: پیوند شکمی، پیوند اسکنه ای، پیوند مجاورتی، پیوند لوله ای و پیوند روی ریشه که معمولاً پیوند ریشه از همه متداول تر بوده و حدود 90 درصد پیوندها به این روش است. در ازدیاد به وسیله قلمه تمام خواص گیاه مادری حفظ می شود. قلمه زدن دو نوع است: قلمه زدن چوبی و قلمه زدن سبز. در قلمه زدن چوبی نهال میوه اعلایی، از سر شاخه های یکساله به قطر تقریبی 1 تا 3 سانتی متر در هنگام خواب زمستانی قلمه گرفته و در سردخانه ها نگهداری می کنند تا در بهار در زمین بکارند. در قلمه سبز نهال میوه اعلایی، شاخه های درختانی که برای قلمه گیری سبز انتخاب شده اند در زمستان طوری هرس می کنند که برایشان تنها 6 تا 7 جوانه باقی بماند این جوانه ها در بهار آینده تولید برگهایی سبز به طول 30 تا 40 سانتی متر و بیشتر می کنند آن ها را به طول 15 تا 20 سانتی متر بریده بجز دو برگ انتهایی بقیه برگها را می چینند و در اردیبهشت یا خرداد روی زمین می کارند.
درخت توت نهال میوه اعلایی را می توان در بهار یا پائیز کاشت. در نقاط سرد یا یخبندان های زمستانی معمولاً آنرا در بهار می کارند تا نهال ها از آسیب سرمای شدید زمستانی در امان باشند. زمان کاشت در بهار هنگامی است که هنوز جوانه نزده باشند در مناطق معتدل و گرمسیر خطر سرمازدگی ریشه ها در زمستان وجود ندارد و در پائیز می توان نهال ها را کاشت در ایجاد باغ توت باید نوع درخت، نوع و اندازه و طعم میوه، تعداد نهال ها در واحد سطح، موقعیت جغرافیایی محل کاشت نهال میوه اعلایی و نوع خاک و PHآن را مورد توجه قرار داد. پس از کود دادن و شخم زدن و آماده کردن زمین و مشخص شدن فواصل درخت ها از هم ( معمولاً 3 در 3 متر) گودال های 50 در 50 در 50 سانتی متری حفر و نهال ها داخلشان کاشته می شود اگرخاک اسیدی بود قبل از حفرگودال ها و شخم زدن مقداری آهک روی زمین می ریزند تا آن خنثی شود. هنگام کاشت نهال میوه اعلایی باید دقت کرد تا ریشه ها بطور آزاد داخل گودال جای گیرند. آن را با پا می فشارند تا تماس لازم بین ریشه و خاک صورت گیرد.
کودها علاوه بر اینکه قدرت مقاومت درختان نهال میوه اعلایی را در مقابل سرمای شدید به بالا می برند در مقابل آفات و بیماری ها، آنها را مقاوم تر می کنند. کود کافی و صحیح گل دادن و تبدیلشان به میوه را در بهار تسریع و تولید میوه به مقدار زیاد را مطمئن می کند. به منظور آگاهی از مقدار کود مورد نیاز نهال میوه اعلایی باید اولاً نوع خاک شناسایی شود ثانیاً مقدار کود موجود در آن را به کمک تجزیه شیمیایی معلوم کرده و مقداری را که باید به خاک اضافه شود نیز محاسبه کرد. مقدار کود ازته 100 کیلوگرم درهکتار به صورت N و همچنین 100 کیلوگرم در هکتار کود فسفر به صورت P2O5 می باشد این کودها را نه یکبار بلکه در چند بار و در فواصل معین همه ساله به باغ توت نهال میوه اعلایی می دهند. به طوری که جمع سالیانه آنها 100 کیلو از هر کود در هکتار شود.
ازدیاد درخت توت به دو طریق جنسی و غیر جنسی صورت می گیرد. میوه های واریته های مختلف توت بین خرداد الی مرداد می رسند درختان توت نهال میوه اعلایی از 5 سالگی شروع به میوه دادن می کنند برای بذرگیری میوه های رسیده را از روی درخت یا بهتر از زیر آن جمع آوری کرده روی غربال با فشار آب بیشتر بذرها را از گوشت جدا و در سایه یا گرمای طبیعی اطاق خشک می کنند. روشی که بیشتر توصیه می شود این است که میوه های رسیده چیده شده را 4 الی 5 روز داخل ظرفی در گرمای اطاق می گذارند تا خوب تخمیر شوند. آنگاه آن ها را روی غربالی ریخته به کمک فشار آب شیر و دست بذرها را از گوشت جدا کرده و دوباره در داخل اطاق و دور از تابش مستقیم نور خورشید خشک می کنند بهتر است بذر توت را در همان سال اول بکارند زیرا قوه نامیه اش بطور طبیعی تنها 3 ماه حفظ می شود. هرگاه آنرا در دمای پائین تر از 10 درجه سانتیگراد نگه دارند نهال میوه اعلایی قدرت خود را تا یکسال و حداکثر حتی تا 2 سال حفظ می کنند ولی درصد رشد بذرها به شدت پائین می آید. قوه نامیه بذر توت بسته به واریته های مختلف بین 20 درصد تا 90 درصد متغیر است. مقدار بذر لازم برای کاشت آن در هر هکتار حدود 12 کیلوگرم است بذرها را در بهار یا پائیز می کارند مدت لازم برای جوانه زدن بذرهای کاشته شده نهال میوه اعلایی در گرمای 20 درجه سانتیگراد بین 15 تا 20 روز است.
درخت توت یک درخت قدیمی و تاریخی در اکثر کشورهای جهان که معمولا نهال میوه اعلایی در هر کشوری دارای قدمت بیش از دویست، سیصد سال است. دارای پوست زرد نارنجی بوده که از مشخصه های جالب آن در زمستان است. درختی است مقاوم و کم نیاز که در اکثر مناطق و آب و هوا رشد می نماید و حتی می تواند به ارتفاع 25 متر نیز برسد. بعضی از درختان توت نهال میوه اعلایی فقط گل های نر تولید نموده و بنابراین میوه نمی آورند. این نوع درختان به عنوان یک درخت زینتی سایه دار بسیار مناسب هستند. درختی به ارتفاع 10-15، به قطر تا 15 متر، تنه کوتاه، با پوست زبر شیار دار، شاخه های جوان امتداد کرکدار یا بدون کرک، برگ ها به طول 5-15 سانتیمتر، اغلب بیشتر نمونه های فاقد میوه (عقیم) به طرق گوناگون، لوبی، روی سطوح فوقانی غالبا صاف و درخشان قابل توجه اند. میوه های توتی به طول 10-25 میلیمتر، غالبا سفید یا گاهی قرمز، ارغوانی یا تقریبا سیاه، گوشت دار، شیرین، گاهی بی مزه، شفتچه ها قهوه ای کم رنگ، به حدود 2 میلیمتر هستند نهال میوه اعلایی.
توت یکی از گیاهان دو لپه است. توت در گیاه شناسی معمول ترین گونه میوه گوشت دار یک تکه محسوب می شود که در آن تمام دیواره تخمدان درون یک پیرابر خوراکی به عمل می آید. تخمدان نهال میوه اعلایی همیشه در قسمت زیرین گل ها که دارای یک یا چند برچه درون یک پوشش نازک می باشند، قرار دارند و دارای قسمت های داخلی گوشت داری هستند. دانه ها درون گوشت مشترک یک تخمدان یک یا چند برچه ای محصور شده اند. واریته ها دارای برگ های بزرگ و قلبی شکل که در خرداد و تیر تا شهریور میوه های تمشک مانند آن می رسند، که می توان به صورت تازه و یا برای ساخت مربا از میوه های آن استفاده نمود. این میوه ها معمولا تا سن درخت به چهار یا پنج سالگی نرسیده باشد ظاهر نمی شوند. واریته دیگر نهال میوه اعلایی توت سفید است که اصل آن از چین بوده و به ارتفاع 20 - متر می رسد و در همه جا می توان آن را یافت و در مقابل نوسان درجه حرارت مقاوم است که در هوای گرم و خشک سازگاری بیشتر نشان می دهد و در مقابل سرما و کم آبی نیز مقاوم است. واریته توت مجنون نیز وجود دارد که در جوانی زیباست ولی با گذشت سن از فرم می افتد و شاخه های زیرین نهال میوه اعلایی خشک می شوند.
هیچ چیزی از این بهتر نیست که گیلاس های مورد مصرفتان را به صورت تازه از درخت خودتان تهیه کنید. محل ست در کاشت گیلاس اهمیت زیادی دارد. با نهال میوه اعلایی یک برنامه ریزی دقیق می توانید به راحتی یک درخت گیلاس در باغچه منزل داشته باشید و از آن لذت ببرید. شرایط کاشت گیلاس در هر جایی از دنیا امکان پذیر نیست. گیلاس معمولاً در مناطق معتدل کوهستانی رشد و نمو بهتری دارد و با انتخاب گونه مناسب گیلاس، کمتر دچار آسیب دیدگی هایی مانند ترک خوردگی میوه، لکه برگ و تاولک برای درخت خواهید شد. این درخت نهال میوه اعلایی را می توان به خوبی در گلدان پرورش داد. این درخت به یک گلدان یا محفظه عمیق احتیاج دارد. حداقل عمق ۶۰ سانتی متر ایده آل می باشد. گلدانی با این عمق به سرعت خشک می شود پس حتما سطح خاک را با کود درخت بپوشانید و یا برای زیبا سازی ظاهر آن می توانید بر سطح خاک توفال بریزید. نهال میوه اعلایی کود کمک می کند که رطوبت خاک حفظ شود. به محض این که میوه ها نمایان شدند به طور منظم به درخت آب بدهید. بسیار مهم است که آبیاری را با نظم انجام دهید. آبیاری گاه و بی گاه می تواند منجر به ترک خوردن پوست میوه ها شود. زیرا با آب زیاد به سرعت ورم می کنند و با آب کم سریعا خشک می شوند. یک آبیاری منظم با خیس کردن خاک باعث می شود که ریشه ها به رشد بیشتر و فرو رفتن در عمق خاک تشویق شوند. این کار استقامت و سلامت درخت را بیشتر می کندنهال میوه اعلایی.
گیاه گیلاس مجلسی یک گیاه زینتی نهال میوه اعلایی همیشه سبز و چند ساله است که معمولا در گلدان کاشته می شود و به عنوان یک گیاه آپارتمانی نگه داری می شود. این گیاه همچنین با نام گیلاس زمستانی هم شناخته می شود. میوه های این گیاه جنبه زینتی دارند و خوراکی نیستند و به دلیل وجود این میوه ها، گیاه بسیار زیبا و جذاب نهال میوه اعلایی می شود. این گیاه را می توان در فضای باز هم پرورش داد. در مناطق سرد گیاه گیلاس زینتی، یک گیاه یک ساله است. در مناطق گرم، این گیاه می تواند تا 10 سال زندگی کند و معمولا نهال میوه اعلایی در سال دوم یا سوم به بعد میوه تولید می کند. گیاه گل های سفید بسیار زیبایی ایجاد می کند. گل دهی در اواخر بهار یا اوایل تابستان است. میوه دهی بعد از گل دهی انجام می شودنهال میوه اعلایی.
یکی نهال میوه اعلایی از لذت بخشترین کارهایی که میتوانید در باغ یا منزل انجام دهید کاشت نهال درخت است.البته اصول کاشت درخت و نهال و گیاهان مختلف، اصولی است که نمیتوان به این سادگی آن را نادیده گرفت.یکی از مهمترین این اصول زمان کاشت درخت و نهال است.اگر یک درخت در زمان مناسبی کاشته نشود،نهال میوه اعلایی نمیتواند رشد لازم را داشته باشد و حتی ممکن است خشک شود.بهترین زمان کاشت نهال، در هنگام خواب نهال است.در مناطق گرم و معتدل و نیمه سردسیر، بهترین زمان کاشت، پاییز و پس از به خواب رفتن نهال است ولی در مناطق نیمه سردسیر بهتر است نهالکاری پس از سپری شدن یخبندان نهال میوه اعلایی انجام شود.البته زمان کاشت نهالهای گلدانی مستثناست زیرا نقل و انتقال و کاشت نهال میوه اعلایی آنها در تمام طول سال عملی است.
پیش از کاشت نهال، باید از نهال میوه اعلایی سلامت آن مطمئن شوید.بررسی کنید که ساقه نهال، انحنای خاصی نداشته باشد و علائمی از بیماری مثل لکه یا خشکی بر آن مشاهده نشود اما مهمترین قسمت، ریشه نهال است.بیماری‌های نهال را می‌توان با سم و دارو رفع کرد نهال میوه اعلایی اما صدمه‌هایی که به ریشه‌اش وارد شده،نهال میوه اعلایی مداوا ندارد.
برای تهیه نهال، باید توجه داشته باشید که هر نهالی مناسب کشت درنهال میوه اعلایی زمین اصلی نیست.بسیاری از باغداران پس از کشت نهال در سال بعد مجبور به واکاری می‌شوند که به نوعی از دست دادن زمان و سرمایه محسوب میشود.یک نهال استاندارد بایستی ویژگی‌های خاصی داشته باشد.
هنگام کاشت نهالها رعایت مواردی ضروری هست.در هنگام انتقال نهال نباید درجه حرارت مبدا با مقصد اختلاف چندانی داشته باشد.در غیر این صورت نهال از بین میرود و کاشت شما با موفقیت همراه نخواهد بود.نیاز است که خاک گلدان مرطوب باشد و رطوبت آن به گونهای باشد که مانع فروپاشی خاک گلدان در طول مسیر جابجایی شود.
نهالها بطور کلی به دو شکل موجودند نهال میوه اعلایی برخی دارای تنه صاف و فاقد انشعاب هستند و بعضی چند شاخه فرعی داشته نهال میوه اعلایی و منشعب میباشند.نحوه هرس این دو نوع نهال پس از کاشت در زمین اصلی، تا حدودی با یکدیگر متفاوت است.در حالت اول تنها کافی است که سربرداری نهال در ارتفاع تقریبی ۸۰-۵۰ سانتیمتر انجام شود.در حالت دوم که نهال منشعب است ابتدا نهال میوه اعلایی باید چند شاخه فرعی را بطوریکه با هم حداقل ۱۰ سانتیمتر بر روی تنه نهال فاصله دارند به عنوان شاخه‌های اصلی و آینده درخت انتخاب کرده و نهال میوه اعلایی سپس دقت کرد که این شاخه‌ها فضای تاج درخت آینده را در تمام جهات فرا گرفته باشند و تداخلی در یکدیگر نداشته باشند.
درباره این سایت